متر لیزری از پیشرفته‌ترین و دقیق‌ترین ابزارهای اندازه‌گیری موجود در بازار به شمار می‌رود. این دستگاه با هدف ساده‌سازی و افزایش دقت در اندازه‌گیری فواصل طراحی شده است. با وجود اینکه مکانیزم متر لیزری بر مبنای مفاهیم فیزیکی پیچیده‌ای است؛ اما روش کار با متر لیزری بسیار آسان و راحت می‌باشد.
متر لیزری با تاباندن پرتو لیزر به سطح مورد نظر و اندازه‌گیری زمان بازگشت نور، فاصله را محاسبه می‌کند. اگر می‌خواهید بدانید متر لیزری چگونه کار می‌کند، در ادامه با این مقاله از سایت هشتیا همراه ما باشید.
متر لیزری چگونه کار می‌کند؟
برای آموزش کار با متر لیزری بهتر است ابتدا بدانید که مکانیزم متر لیزری چیست؟ لیزر به سمت هدف متمرکز می‌شود و سپس دستگاه یک پالس لیزری منتشر می‌کند تا فرآیند اندازه‌گیری شروع شود. این پالس از سطح هدف بازتاب شده و توسط یک فتوسل درون دستگاه دریافت می‌شود. این فرایند امکان محاسبه دقیق فاصله را با توجه به زمان سپری شده بین انتشار و بازتاب پالس لیزر فراهم می‌آورد.
برای اندازه‌گیری لیزری تنها یک سطح کوچک برای موقعیت‌یابی کافی است. فاصله‌سنج‌های لیزری نسبت به فاصله‌سنج‌های اولتراسوند (Ultrasound) دقیق‌تر و راحت‌تر هستند و استفاده از آن‌ها به مراتب آسان‌تر از مترهای نواری است. با توجه به محدودیت توان لیزر برای حفظ ایمنی کاربر، برد اندازه‌گیری به نوع سطحی که پرتو لیزر روی آن می‌تابد، بستگی دارد.
مترهای لیزری دارای دقتی با تلرانس +/- ۲ میلی‌متر هستند که این دقت برای فواصل مشخصی اعمال می‌شود و با افزایش فاصله ممکن است کاهش یابد. این دقت در شرایط عادی اندازه‌گیری صادق است؛ اما در شرایط نامساعد مانند نور مستقیم خورشید، سطح بازتابی ضعیف یا اندازه‌گیری روی شیشه و سطوح براق ممکن است دقت کاهش یافته و خطاهای اندازه‌گیری رخ دهد.
قطعات اصلی متر لیزری
قبل از آشنایی با روش کار با متر لیزری بهتر است با قطعات مختلف این دستگاه آشنا شوید.
لنز لیزر
یکی از مهم‌ترین اجزای متر لیزری «لنز» است. این لنز جایی است که پرتو لیزر از آن عبور کرده و به سمت هدف شلیک می‌شود. لنز لیزر معمولاً در بالای دستگاه و بالای صفحه نمایش قرار دارد. فرآیند اپتیک پیچیده‌ای که در این لنز وجود دارد، امکان تولید یک پرتو لیزر متمرکز را فراهم می‌کند که می‌تواند مسافت‌های طولانی را طی کند.
صفحه نمایش متر لیزری
صفحه نمایش، محلی است که نتایج اندازه‌گیری‌ها نمایش داده می‌شود و از طریق آن می‌توان به تنظیمات و منوهای دستگاه دسترسی پیدا کرد. تمام مترهای لیزری دارای صفحه نمایش هستند که اغلب از نوع LCD یا LED می‌باشند. مدل‌های پیشرفته‌تر دارای صفحه‌نمایش‌های باکیفیت‌تری هستند؛ حتی ممکن است از فناوری صفحه لمسی برخوردار باشند.
منبع انرژی متر لیزری
منبع تغذیه متر لیزری چگونه کار می‌کند؟ دو نوع منبع تغذیه اصلی برای این دستگاه‌ها وجود دارد:
- باتری‌های قلمی / باتری نیم قلمی
- باتری‌های قابل شارژ
اکثر مترهای لیزری مدرن از باتری‌های لیتیوم استفاده می‌کنند که قابل شارژ هستند. معمولاً این باتری‌ها از طریق یک شارژر اختصاصی یا شارژر USB شارژ می‌شوند.
گیرنده لیزر
گیرنده لیزری در متر لیزری چگونه کار می‌کند؟ برای اندازه‌گیری فاصله، پرتو لیزر باید از سطح هدف منعکس شده و به دستگاه بازگردد. وظیفه دریافت این پرتو با «گیرنده لیزری» است. این سنسور، نوری را که از هدف بازتاب شده، دریافت می‌کند. با استفاده از «اصل بازتاب و سرعت حرکت نور» فاصله بین دستگاه و هدف محاسبه می‌شود.
نحوه تنظیمات متر لیزری
برای تنظیم یک متر لیزری معمولاً 3 دکمه بیشترین کاربرد را دارند:
- دکمه بزرگ برای خواندن فاصله یا همان اندازه‌گیری اصلی
- دکمه پاک کردن مقدار اندازه‌گیری شده به‌صورت فوری
- دکمه تغییر حالت یا مود دستگاه که باید همیشه قبل از شروع آموزش کار با متر لیزری تنظیم شود.
بسته به اینکه قرار است یک فاصله ساده، مساحت، حجم یا ارتفاع را محاسبه کنیم، دکمه منو و تغییر حالت اندازه‌گیری از قبل تنظیم می‌شوند. در روش کار با متر لیزری به این نکته توجه داشته باشید که همیشه باید تراز بودن دستگاه نسبت به شرایط و حالت استفاده بررسی شود.
یک متر لیزری خوب معمولاً دارای یک یا دو کپسول تراز فیزیکی شبیه به تراز بنایی روی بدنه خود است که از آن‌ها برای صاف نگه‌داشتن متر در سطوح مختلف استفاده می‌کند. این ویژگی برای فواصل طولانی که نقطه لیزر به‌خوبی قابل‌مشاهده نیست، بسیار ضروری است.
نحوه کار با متر لیزری به‌صورت مرحله به مرحله
روش کار با متر لیزری به این صورت است که اکثر آن‌ها برای محاسبه فاصله بین دستگاه و هدف از فرمول زیر استفاده می‌کنند:
D = CT/2
در این فرمول:
- D نمایان‌گر فاصله است.
- C نماد سرعت نور است.
- T مدت زمان رفت و برگشت بین متر و هدف را نشان می‌دهد.
به‌دلیل سرعت بسیار بالای پالس‌های لیزری و تمرکز دقیق آن‌ها، اندازه‌گیری فاصله در واحدهای فوت و مایل با دقت زیادی انجام می‌شود؛ اما این دقت در فواصل بسیار نزدیک یا دور ممکن است کاهش یابد.
دقت یک متر لیزری حرفه‌ای به کیفیت پالس بازگشتی که به دستگاه فرستنده باز می‌گردد، وابسته است. پرتوهای لیزری بسیار باریک و با انرژی بالا هستند؛ اما همچنان تحت تأثیر انحنای جوی که بر نور معمولی و سفید نیز اثر می‌گذارد، قرار دارند.
متر لیزری، اندازه‌گیری فاصله را از طریق شلیک یک پرتو لیزر انجام می‌دهد. پرتو لیزر از نور تشکیل شده است. شما می‌دانید که نور با سرعت مشخصی (حدود ۳۰۰ میلیون متر بر ثانیه) در هوا حرکت می‌کند. از این قانون می‌توان به همراه مثلث “سرعت – فاصله – زمان” برای محاسبه فاصله استفاده کرد.
در این مثلث باید دو عامل را بدانید تا بتوانید متغیر سوم را محاسبه کنید. شما سرعت را می‌دانید؛ یعنی سرعت حرکت نور لیزر و هنگامی که پرتو لیزر به سمت هدف شلیک می‌شود و بازتاب می‌یابد، می‌توانید زمان لازم برای این فرآیند را اندازه‌گیری کنید. در واقع شما اکنون سرعت و زمان را دارید؛ بنابراین برای محاسبه فاصله باید سرعت را در زمان ضرب کنیم. این فرآیند ساده محاسبه به همراه قوانین اساسی فیزیک به متر لیزری اجازه می‌دهد تا با دقت بالا و خیلی فوری، فاصله را اندازه‌گیری کند.
تا اینجا به‌طورکلی متوجه شدید که متر لیزری چگونه کار می‌کند. در ادامه به آموزش کار با متر لیزری بوش و رونیکس می‌پردازیم.
نحوه کار با متر لیزری بوش (Bosch)
متر لیزری بوش چگونه کار می‌کند؟ برای آموزش کار با متر لیزری بوش در درجه اول باید بدانید که تعداد دکمه‌های صفحه کلید برخی از مترهای لیزری بوش، کم‌تر از برندهای دیگر است، همچنین کپسول‌های آب تراز روی بدنه در آن‌ها وجود ندارند. این موضوع باعث می‌شود برخی تصور کنند این برند معروف آلمانی برخی امکانات را ندارد؛ اما این تصور نادرست است. کار با متر لیزری بوش اصلاً پیچیده نیست.
در مترهای لیزری بوش به جای داشتن چندین دکمه مختلف، یک دکمه منوی اصلی یا Func قرار داده شده که با آن می‌توان به اکثر امکانات دستگاه دسترسی پیدا کرد. تغییر حالت، تنظیم پارامترها، روشن و خاموش کردن نور، ذخیره‌سازی و دیگر عملکردها همگی با این دکمه انجام می‌شود.
عملکرد تراز فیزیکی متر لیزری بوش به‌صورت هوشمند در داخل دستگاه و روی نمایش‌گر تعبیه شده است. با روشن کردن آن، آیکن میزان تراز فیزیکی متر لیزری نمایش داده می‌شود و دیگر نیازی به کپسول‌های آب نیست.
نحوه کار با متر لیزری رونیکس (Ronix)
نحوه کار با متر لیزری رونیکس خیلی آسان است؛ زیرا این مترهای لیزری مانند دیگر محصولات مشابه در بازار طراحی شدند، اما مدل‌های جدید متر لیزری رونیکس قابلیت‌های منحصربه‌فردی دارند. این مدل‌ها می‌توانند از طریق بلوتوث به گوشی هوشمند متصل شوند و دارای قابلیت زاویه‌سنجی هستند.
با اتصال موبایل به متر لیزری رونیکس و استفاده از اپلیکیشن مخصوص رونیکس، تمامی محاسبات و عکس‌ها به گوشی کاربر منتقل می‌شود. برای کار با متر لیزری رونیکس با استفاده از قابلیت‌های جدیدش می‌توانید هر شیبی را با زوایای مختلف به‌راحتی اندازه‌گیری کنید.
جمع بندی
متر لیزری یکی از ابزارهای اندازه‌گیری محبوب است که در دسته ابزارهای غیرالکتریکی قرار می‌گیرد. طرز کار با متر لیزری به این صورت است که با ارسال پالس‌های لیزری به سوی ناحیه هدف، زمان بازگشت پالس را اندازه‌گیری و فاصله را محاسبه خواهید کرد. متر لیزری با کاربردهای گسترده‌اش در انواع مختلفی طراحی شده و برای نیازهای گوناگون موجود است.
منبع: ابزاررضا
