جلوگیری از ابتلا به سنگ کلیه

همانگونه که می دانید کلیه از جمله اندام‌های درونی بدن می باشد که وظیفه آن دفع مواد اضافی و کنترل تعادل در الکترولیت‌های خون می باشد؛ به علاوه این اندام حیاتی قادر می باشد تا هورمون‌های با اهمیتی هم تولید نماید. مکانیسم کلیه‌ به‌ شکل دو اندام لوبیایی شکل می باشد که سایز آن ها به میزان یک مشت است. کلیه ها در دو سمت ستون فقرات و ته قفسه سینه می باشند. خوب است بدانید که یک کلیه سالم در هر دقیقه به اندازه نصف استکان خون را تصفیه می نماید و مواد اضافی و آب زاید را جهت تولید ادرار دفع می کند.

چرا کلیه‌ها مهم می باشند

همانگونه که گفتیم کلیه‌ها مواد اضافی و همچنین مایعات زاید را از بدن خارج می‌کنند. به علاوه کلیه ها اسیدی که بخ وسیله سلول‌های بدن ساخته شده است را از بین می برند تا آب، نمک‌ها و مواد معدنی نظیر سدیم، کلسیم، فسفر و پتاسیم در خون شما تعادل طبیعی و سالمی داشته باشند. اگر این تعادل در بدن نباشد، اعصاب، ماهیچه‌ها و دیگر بافت‌های بدن قادر نمی باشند به صورت طبیعی فعالیت کنند. به علاوه کلیه‌ها در بدن هورمون‌هایی می سازند که موجب کنترل فشار خون، تولید گلبول قرمز و بهبود استخوان‌ها خواهد شد.

رایج بودن سنگ کلیه در جامعه

هر ساله بالای نیم میلیون نفر به علت ابتلا به سنگ کلیه راهی اورژانس خواهند شد. بنابراین آمار نشان می دهد که به طور تقریبی از هر ده نفر، یک نفر در زندگی خود مبتلا به سنگ کلیه خواهد شد. خوب است بدانید که خطر دچار شدن به سنگ کلیه در مردان مردان ۱۱ درصد و در زنان ۹ درصد می باشد. دیگر بیماری‌ها نظیر فشار خون بالا، دیابت و چاقی می توانند موجب دچار شدن به سنگ کلیه شوند.

نگاهی اجمالی به سنگ کلیه

به طور کلی سنگ کلیه یک جسم سخت می باشد که ساخته شده از مواد شیمیایی ادرار می باشد. انواع گوناگون سنگ کلیه شامل اگزالات کلسیم، اسید اوریک، استروویت و سیستین می باشند. نشانه های ابتلا به سنگ کلیه درد زیاد در کمر، وجود خون در ادرار، حالت تهوع، استفراغ، تب و لرز یا ادراری با بوی بد و کدر می باشند.

از طرف دیگر ادرار مواد اضافی گوناگونی دارد که حل شده در آن هستند. زمانی که میزان بسیاری مواد اضافی در مایع کم ادرار باشد، کریستال‌ها آغاز به شکل گیری می کنند. این کریستال‌ها عنصر های دیگر را جذب کرده و در نهایت جامدی را تشکیل می دهند که بزرگ شده و تبدیل به سنگ می شود. اگر این چنین نشود یعنی با ادرار از بدن خارج شده است. اصولا این مواد شیمیایی به وسیله کلیه از ادرار خاج می‌شوند. در اکثر اشخاص، وجود مایع ادرار مناسب موجب شستشوی این مواد اضافی می‌شود یا دیگر مواد شیمیایی در ادرار مانع از ایجاد سنگ می شوند. مواد شیمیایی موجود در سنگ شامل کلسیم، اگزالات، اورات، سیستین، گزانتین و فسفات می باشند.

بعد از ایجاد سنگ شاید در کلیه بماند و یا شاید از مجرای ادراری دفع شود. بعضی وقت ها سنگ‌های ریز بدون هیچ دردی توسط ادرار دفع می شوند. ولی سنگ‌هایی که تکان نمی خورند، احتمالا موجب درد زیاد در کلیه، حالب، مثانه یا مجرای ادرار خواهند شد.

استاد ارولوژی دانشگاه شهید بهشتی یعنی فرزانه شریفی اقدس درباره فرق بین ابتلا زنان و مردان به سنگ کلیه بیان کرد که در حال حاضر نمی‌توانیم بگوییم که سنگ کلیه بیشتر در زنان ایجاد می‌شود یا در مردان؛ ولی چند مورد وجود دارد که موجب دچار شدن به سنگ کلیه می شود.

این استاد اظهار کرد که بی تحرکی، زیاد شدن وزن، فشار خون و دیابت همگی موجب ایجاد مشکلات عروقی خواهد شد. بنابراین همه اندام هایی که دارای رگ می باشند و نیازمند خون می باشند نظیر کلیه با مشکل روبرو می شوند.

مواردی که موجب زیاد شدن سنگ کلیه می شوند

فرزانه شریفی اقدس ادامه داد که در برخی از کشورها مشکلاتی باعث بیشتر شدن ابتلا به سنگ کلیه در افراد می شود. برای نمونه کشور ما از جمله کشورهایی هستند که در این دسته قرار دارد. خوب است بدانید که آب و هوای خشک و کم آب خوردن موجب زیاد شدن آمار سنگ کلیه در کشور می شود.

شیوه زندگی در ابتلا به سنگ کلیه

استاد ارولوژی دانشگاه شهید بهشتی همچنین بیان کرد که امروزه تغییر شیوه زندگی افراد و همچنین تغییر طول عمر افراد باعث بیماری‌های مختلفی شده است. برای نمونه در سال ۱۹۰۰ میلادی میانگین طول عمر افراد ۴۰ سال بوده، ولی اکنون این میانگین به ۷۵ تا ۸۰ سال رسیده است و همین امر موجب شده که بدن عکس العمل بیشتری در برابر بیماری‌ها داشته باشد. زیاد شدن وزن و مسائل کلیوی با زیاد شدن سن افزایش می یابند.

این استاد ادامه داد که مسئله دنیای جدید عوض شدن شیوه زندگی افراد می باشد که که باعث زیاد شدن مشکلات عروقی شده و در نتیجه موجب بیماری های کلیوی خواهد شد.

خانم شریفی گفت که بعضی از بیماری ها فقط در بانوان و بعضی دیگر نظیر پروستات در مردان اتفاق می افتد. او خاطر نشان کرد که کشورهای ایران، افغانستان، مصر، ترکیه و قسمتی از هند بیشترین ابتلایان به سنگ کلیه را دارند. چگونگی زندگی، تغییرات آب و هوایی، رژیم غذایی، ژنتیک و عوامل محیطی عوامل مهم در ابتلا به سنگ کلیه می باشند.

این استاد همچنین ابراز کرد که نقش گروه بهداشت و سلامت در هر کشوری آگاه کردن افراد درباره استفاده نمک و شکر و آب می‌باشد چراکه اگر ادرار رقیق تر باشد املاح کم تری به بدن وارد می شود. اگر آب خوب بنوشید حتی ژنتیک هم نمی تواند باعث ابتلا شما به سنگ کلیه شود .در حقیقت اگر شیوه زندگی خود را عوض کنید می توانید مانع ابتلا به سنگ کلیه شوید.

این استاد در پایان گفت که نمک و شکر را همه می توانند مصرف کنند. سعی کنید تا در طول زندگی خود آن ها را درست مصرف کنید چراکه در صورت استفاده زیاد آن ها در وسط عمر دچار بیماری های زیادی خواهید شد.