اگر تاکنون برایتان اتفاق افتاده که بدنتان بی دلیل می لرزد خصوصا هنگامی که دچار استرس یا اضطراب می باشید این مقاله را مطالعه نمایید تا دلایل این اتفاق را متوجه شوید. باید بدانید این اتفاق ممکن است علامت بیماری نظیر اضطراب باشد.
همه چیز درباره لرزش بدن
همانگونه که صد آنلاین گزارش کرده است، لرزش انقباضات غیر ارادی ماهیچه های قسمتی از بدن می باشد که یک اختلال حرکتی متداول است. این اختلال می تواند در هر قسمتی از بدن اتفاق بیفتد، ولی اکثر مواقع در دست ها، بازوها، سر، صورت یا صدا مشاهده می شود.
باید بدانید که سیستم عصبی وظیفه مهمی در ایجاد لرزش دارد. این لرزش اصولا به خاطر فعالیت غیر طبیعی در نواحی خاصی از مغز که مسوول کنترل حرکت میباشد، ایجاد می شود. همچنین لرزش شاید به خاطر استفاده از داروها یا سوء مصرف مواد باشد.
ارتباط استرس و اضطراب با لرزش بدن
خوب است بدانید که بعضی مواقع اضطراب منجر به لرزش بدن خواهد شد. اضطراب یک پاسخ طبیعی به استرس می باشد و میتواند موجب بروز طیفی از نشانه های فیزیکی و احساسی نظیر لرزش شود. استرس یا اضطراب زیاد قادر است باعث لرزش شود و یا آن را تشدید کند.
لرزش های ایجاد شده در اثر اضطراب احتمالا هنگامی اتفاق می افتد که فرد استرس بسیار زیاد و یا حمله پانیک داشته باشد. این لرزشها احتمالا هنگامی که فرد قصد دارد کار خاصی را انجام دهد بیشتر هستند و شاید نشانه های فیزیکی دیگری نظیر تعریق، تنگی نفس و احساس سفتی در قفسه سینه را نیز به همراه داشته باشند.
دلایل دیگر ایجاد لرزش در بدن
لرزش ممکن است در اثر عوامل گوناگونی ایجاد شود. بعضی از این دلایل در ادامه لیست شده اند.
- اختلالات عصبی: اختلالات عصبی، نظیر بیماری پارکینسون و اماس، موجب اختلال حرکتی نظیر لرزش میشوند.
- شرایط بیماری: بعضی از شرایط بیماری، نظیر قند خون کم و تیروئید پرکار، موجب لرزش بدن می شوند.
- داروها: بعضی از داروها، نظیر داروهای ضد افسردگی و محرک ها، منجر به یک عارضه جانبی مثل لرزش خواهند شد.
- ترک کردن الکل: ترک کردن الکل می تواند منجر به لرزش بدن شود.
- صدمه مغزی تروماتیک یا TBI: TBI به خاطر صدمه به مراکز کنترل مغز جهت حرکت باعث لرزش بدن می شود. این صدمه می تواند باعث فعالیت غیر طبیعی سیستم عصبی شود.
نشانه های لرزش بدن
نشانههای لرزش بدن بر اساس نوع لرزش و دلیل اصلی آن با هم فرق دارند. بعضی از نشانههای متداول لرزش بدن در ادامه بیان شدهاند.
- لرزش مرتب دست ها، بازوها، سر، صورت و صدا رایج ترین نشانه ها می باشند و دارای درجه خفیف تا شدید هستند.
- در انجام کارهای ساده نظیر استفاده از ظروف، نوشتن و بستن بند کفش فعالیت سخت می شود.
- در صحبت کردن یا آواز خواندن به علت سرعت نامفهوم و کندی حرکات مشکل ایجاد می شود.
- لرزش احتمالا با سفتی یا سفتی در بخش صدمه دیده بدن همراه است.
- لرزش باعث عدم حفظ تعادل برای شخص خصوصا در زمان ایستادن یا راه رفتن می شود.
همچنین نشانه های جسمی لرزش می تواند اثر بدی بر زندگی روزانه و رفاه افراد داشته باشد. جهت نمونه لرزش باعث می شود تا کارهای روزانه نظیر نوشتن، غذا خوردن یا لباس پوشیدن سخت شود. به علاوه باعث ایجاد مشکل در فعالیت ها و روابط اجتماعی خواهد شد، چراکه همچون علامتی از ضعف یا بی ثباتی می باشد.
چنانچه اضطراب و استرس موجب لرزش شما شود، احتمالا بعضی از نشانه های متداول اضطراب را هم متوجه خواهید شد.
انواع گوناگون لرزش بدن
انواع گوناگونی از لرزش بدن وجود دارد که هر یک دلایل و خصوصیات خود را دارند. در ادامه بعضی از متداول ترین انواع لرزش بدن که به خاطر اضطراب می باشد را بیان کرده ایم.
-
لرزش اساسی بدن
لرزش اساسی رایج ترین نوع لرزش می باشد که به میزان 10 درصد از جمعیت را گرفتار می کند و نوعی اختلال عصبی است که موجب لرزش ریتم دار دست و بازو و به علاوه سر، صورت و صدا خواهد شد.
اشخاص درگیر لرزش اساسی اصولا این اختلال را به صورت ارثی دارند و دارای سنی بالاتر از 40 سال می باشند. این لرزش با کافئین و بعضی از داروها بدتر می شود. این لرزش به خاطر اضطراب نمی باشد، ولی اضطراب می تواند آن را بدتر کند.
دلیل لرزش اساسی به طور کامل شناخته نشده است، ولی گمان می شود که به علت ناهنجاری هایی در نواحی خاصی از مغز باشد که مسوول کنترل حرکت است.
لرزش اساسی اصولا با نشانه های خاص خود شناسایی می شود. این نشانه ها همانند لرزش هایی هستند که در زمان استراحت اندام صدمه دیده اتفاق می افتند و هنگامی که اندام در فعالیت کند، بهتر می شوند. یک پزشک مراقبت های بهداشتی شاید آزمایش های تصویربرداری نظیر MRI را جهت رد دیگر دلایل بالقوه لرزش تجویز نماید.
-
لرزش در زمان استراحت بدن
لرزش در زمان استراحت بدن گونه ای لرزش می باشد که وقتی اتفاق می افتد که بخش صدمه دیده بدن در حال استراحت باشد، نظیر وقتی که شخص خیلی راحت نشسته است. لرزش در زمان استراحت می تواند از جمله دلایل بیماری پارکینسون باشد، ولی به خاطر استرس یا اضطراب شدید نیز اتفاق می افتد.
لرزش در زمان استراحت اصولا با لرزش یا لرزش ریتم دار بخش صدمه دیده بدن شناسایی می شود. این لرزش ها شاید خفیف یا شدید باشند و احتمالا هنگامی که شخص استرس دارد یا هنگامی که قصد انجام فعالیت خاصی را دارد، بیشتر می شود. لرزش های استراحت باعث ایجاد اختلال می شوند و انجام دادن بعضی از وظایف نظیر نوشتن یا نگه داشتن فنجان را برای فرد سخت می کنند.
-
لرزش روانی بدن
لرزش روانی همچون لرزش عملکردی بوده و نوعی لرزش می باشد که بیشتر از یک بیماری عصبی یا پزشکی ناشی از عوامل روانی است. لرزش های روانی در هر بخشی از بدن ممکن است اتفاق بیفتند، ولی اکثر مواقع در دست ها، سر و صدا ایجاد می شوند و احتمالا با نشانه های روانشناختی دیگری نظیر اضطراب یا افسردگی نیز همراه می باشند.
شناسایی لرزش روانی شاید سخت باشد چراکه بیشتر شبیه دیگر گونه های لرزش نظیر لرزش اساسی یا بیماری پارکینسون است.
-
لرزش فیزیولوژیک بدن
لرزش فیزیولوژیک گونه ای از لرزش می باشد که جزء طبیعی و بی ضرر فیزیولوژی بدن است. لرزش فیزیولوژیک خیلی رایج است و مکن است در هر بخشی از بدن اتفاق بیفتد، ولی اصولا دست ها را درگیر می کند. احتمالا هنگامی که شخص اضطراب دارد، در زمان خستگی و یا در هنگام انجام کاری خاص، تشدید خواهد شد.
لرزش فیزیولوژیک اصولا خفیف می باشد و برای دیگران اختلال کننده یا قابل توجه نیست و اصولا علتی برای نگرانی ندارد و احتیاجی به درمان نیز نخواهد داشت.
-
لرزش مخچه
لرزش مخچه گونه ای از لرزش می باشد که به خاطر صدمه یا اختلال در مخچه، و قسمتی از مغز که وظیفه مهمی در حرکت و هماهنگی دارد، اتفاق می افتد. مخچه در پشت مغز است و مسوولیت هماهنگی حرکات ارادی نظیر حرکات درگیر در راه رفتن و رسیدن را دارد.
لرزش مخچه اصولا دستها، بازوها و پاها را درگیر میکند و احتمالا با نشانه های دیگری نظیر مشکل در تعادل و هماهنگی، تکلم نامفهوم و مشکلات حرکات چشم همراه می باشد. لرزش شاید نخست خفیف باشد و در طول زمان شدیدتر شود.
لرزش مخچه به خاطر دلایل گوناگونی نظیر صدمه به سر، سکته مغزی، ام اس و تومورهای مغزی اتفاق می افتد.
-
لرزش عملی
لرزش عملی گونه ای از لرزش می باشد که در زمان حرکت یا هنگامی که شخص در تلاش برای انجام کار خاصی می باشد اتفاق می افتد. لرزش عملی ممکن است هر بخشی از بدن را درگیر کند، ولی اکثرا در دست ها و بازوها اتفاق می افتد.
انواع گوناگون لرزش عملی به قرار زیر می باشند.
لرزش وضعیتی: نوعی لرزش می باشد که بخش های گوناگون بدن نظیر دستها، بازوها، سر و پاها را پوشش می دهد. این لرزش ها توسط عوامل گوناگونی نظیر اضطراب، قند خون پایین و بعضی از داروها اتفاق می افتند. لرزش وضعیتی هنگامی به وجود میآیند که شخص در موقعیتی در مقابل جاذبه قرار میگیرد، نظیر هنگامی که دستهای خود را دراز کرده است.
لرزش قصدی: نوعی لرزش می باشد که هنگامی اتفاق می افتد که شخص تلاش می کند کار به خصوصی انجام دهد یا به جایی برسد. لرزش قصدی به خاطرصدمه یا اختلال در مخچه، قسمتی از مغز است که وظیفه مهمی در حرکت و هماهنگی بدن دارد.
لرزش جنبشی: این لرزش احتمالا هنگامی اتفاق می افتد که فرد در حال انجام یک کار حرکتی کوچک نظیر نوشتن یا استفاده از ظروف است. لرزش جنبشی احتمالا هنگامی که شخص اضطراب دارد یا خسته است بیشتر می شود.
لرزش ایزومتریک: نوعی لرزش می باشد که در زمان انقباضات ارادی عضلانی اتفاق می افتد. به این لرزش ایزومتریک می گویند چراکه هنگامی اتفاق می افتد که عضله در حال انقباض است ولی حرکت نمی کند.
لرزش خاص: این لرزش مختص کارها یا وظایف مخصوصی می باشد و در اوقات دیگر اتفاق نمی افتد. لرزش های خاص هر بخشی از بدن را ممکن است درگیر کنند، ولی بیشتر در دست ها و بازوها اتفاق می افتند.
نحوه درمان کردن لرزش اضطرابی
همانگونه که گفتیم لرزش ممکن ایت علائمی از یک بیماری زمینهای باشد، در نتیجه چنانچه هرگونه لرزشی در شما اتفاق افتاد، حتما نزد یک متخصص بروید. متخصص می توان علت لرزش شما را یافته و آن را درمان کند یا بهبود ببخشد.
جهت درمان لرزش ایجاد شده از اضطراب، می بایست تا نشانه های اضطراب را کنترل کنید که در ادامه بیان شده اند.
- درمان شناختی رفتاری یا CBT
- راهکار های آرامش
- مصرف دارو
درمان شناختی رفتاری یا CBT برای لرزش اضطرابی
خوب است بدانید که درمان شناختی رفتاری یا گونه ای درمان می باشد که به اشخاص جهت تشخیص و تغییر الگوهای فکری منفی و رفتارهایی منجر به اضطراب کمک شایانی می کند. درمان شناختی رفتاری یک درمان تاثیرگذار برای لرزش های اضطرابی می باشد، چراکه قادر است تا راهبردهای مقابله ای را جهت کنترل اضطراب و کم شدن لرزش به شخص بیاموزد.
در زمان درمان شناختی رفتاری، شخص با یک درمانگر کار می کند تا الگوهای فکری و رفتارهای منفی را که منجر به اضطراب او می شود تشخیص داده و تغییر دهد. درمانگر می تواند به شخص کمک کند تا تکنیکهای آرامسازی، نظیر تنفس عمیق یا آرام کردن پیشرونده عضلانی را یاد بگیرد و در نتیجه اضطراب و لرزش خود را کم کند.
به علاوه درمانگر می تواند به شخص کمک کند تا رفتارهایی را که منجر به اضطراب او می شود، تشخیص داده و تغییر دهد. مثلا به او کمک می کند تا از مکان ها یا فعالیت های خاصی دوری کند.
درمان با تکنیک های آرامش برای لرزش اضطرابی
خوب است بدانید که تکنیک های تمدد اعصاب می توانند جهت کمک به کم کردن و بهبود لرزش های اضطرابی بسیار تاثیرگذار باشند. این تکنیکها نظیر تمرینهایی هستند که به فرد کمک میکند تا ذهن و بدن خود را آرام نگه دارد و در نتیجه منجر به کم شدن شدت و مراتب لرزش شود. همچنین بعضی از تکنیک های آرام سازی جهت کم کردن لرزش اضطراب در ادامه بیان شده اند:
نفس کشیدن عمیق: تنفس آرام و عمیق توسط بینی و بازدم آرام به وسیله دهان موجب آرام شدن بدن و ذهن خواهد شد.
آرام کردن پیشرونده عضلانی: تنش و شل کردن قسمت های گوناگون عضلانی در بدن جهت کمک به بهبود تنش و تقویت آرامش می باشد.
انجام مدیتیشن: تمرکز ذهن بر روی یک چیز، فکر یا کار خاص جهت کمک به آرام کردن ذهن و آرامش بدن می باشد.
انجام یوگا: گروهی از حالتهای فیزیکی، راهکارهای تنفسی و تمرینهای مدیتیشن باعث آرامش ذهن و بدن خواهند شد.
انجام ماساژ: انجام ماساژ باعث شل شدن عضله ها و آرامش در بدن خواهد شد.
درمان با مصرف دارو برای لرزش اضطرابی
در بعضی از موارد، مصرف دارو برای کمک به کنترل اضطراب اهمیت دارد. بتا بلاکرها که اصولا جهت درمان فشار خون زیاد استفاده می شوند، قادر می باشند موجب کم کردن شدت لرزش به وجود آمده از اضطراب شوند.
دیگر شیوه های درمان لرزش بدن
شیوه های درمانی دیگری هم هستند که موجب درمان مستقیم لرزش خواهند شد. این روش های درمانی شامل تغییر سبک زندگی، تحریک عمیق مغز و وسایل کمکی می باشند.
-
تغییرات سبک زندگی جهت بهبود لرزش
با انجام تغییراتی در سبک زندگی قادر می باشید تا به بهبود لرزش کمک کنید. این تغییرات می تواند شامل موارد زیر باشند.
دوری از مصرف کافئین و الکل: خوب است بدانید کافئین و الکل هر دو هر دو باعث بدتر شدن لرزش خواهند شد، در نتیجه کم کردن یا به طور کلی نخوردن این مواد غذایی بسیار تاثیرگذار خواهد بود.
خوردن یک رژیم غذایی سالم: خوردن یک رژیم غذایی سالم که دارای میوهها، سبزیجات و غلات کامل و غذاهای فرآوریشده و شیرین باشد، موجب سلامت کلی بده و اینگونه لرزش ها را کاهش می دهد.
داشتن خواب کافی: باید بدانید که خواب کافی جهت سلامت کلی بدن بسیار با اهمیت است و موجب بهبود لرزش ها نیز می شود.
ورزش کردن منظم: ورزش منظم موجب کنترل و هماهنگی عضلات بدن شده و در نتیجه لرزش ها راکاهش می دهد.
دقت کنید که این تغییرات سبک زندگی کاملا قرار نیست لرزش ها را از بین ببرند ولی قادر می باشند تا شدت آن ها را کم کنند.
-
تحریک عمقی مغز یا DBS جهت بهبود لرزش
تحریک عمیق مغز یک درمان جراحی می باشد که دربرگیرنده ی کاشت الکترودها در نواحی مخصوصی از مغز است. الکترودها به دستگاهی به اسم مولد پالس وصل می شوند که در قفسه سینه قرار می گیرند و سیگنال های الکتریکی را به مغز ارسال می کنند تا موجب کنترل لرزش و دیگر نشانه های بیماری های عصبی نظیر بیماری پارکینسون، لرزش اساسی و دیستونی شوند.
تحریک عمقی مغز اصولا برای اشخاصی پیشنهاد می شود که از دیگر درمان ها نظیر داروها یا فیزیوتراپی تاثیری نگرفته اند یا برای اشخاصی که عوارض جانبی زیادی از این درمان ها را تجربه کرده اند. این درمان یک شیوه سخت و تهاجمی می باشد و ممکن است باعث مسائلی نظیر عفونت، خونریزی و مشکلات الکترودها یا ژنراتور پالس شود.
پیش از انجام عمل تحریک عنقی مغز، یک شخص به طور کامل بررسی می شود تا بفهمن برای این عمل مناسب می باشند یا نباید این عمل در آن ها انجام شود. در این ارزیابی آزمایشهای تصویربرداری نظیر امآرآی یا سیتی اسکن جهت تشخیص مناطق به خصوصی از مغز صورت می گیرد که توسط الکترودها هدف قرار میگیرند.
-
ابزار و تجهیزات کمکی برای کاهش لرزش
ابزار و تجهیزات کمکی جهت کمک به افراد مبتلا به لرزش برای انجام فعالیت های روزانه به شکل راحت تری استفاده می شوند. بعضی از این ابزار و تجهیزات در ادامه معرفی شده اند:
ظرف های ویژه: ظرف های ویژه نظیر ظروف دارای وزن بیشتر یا با دستگیره های دستی وجود دارد که که کمک کننده افراد دارای لرزش دست جهت استفاده راحت تر از می باشند.
ابزار کمکی جهت نوشتن: وسایل کمکی جهت نوشتن نظیر خودکار یا مداد خاصی با دستگیره های دستی که کمک کننده افراد دارای لرزش دست جهت راحت تر نوشتن می باشند.
تجهیزات الکترونیکی: تجهیزات الکترونیکی نظیر رایانهها و تلفنهای هوشمند دارای خصوصیات داخلی هستند که کمک کننده افراد دارای لرزش دست جهت استفاده راحت تر از آن ها می باشند. برای نمونه خیلی از دستگاهها برنامه تشخیص صدا دارند که به افراد کمک می کنند در عوض ماوس یا صفحه کلید، با به کار گرفتن صدای خود فعالیت خود را انجام دهند.
لباسهای تطبیقی: لباس های تطبیقی نظیر لباسهایی با بستهبندی Velcro یا دکمههای ویژه وجود دارند که به کار بردن آن ها برای افراد دارای لرزش آسان تر می باشد.