همانگونه که می دانید اصطلاح تیک آف در میان ما ایرانیان معروف می باشد. از سوی دیگر این عبارت در زبان انگلیسی جهت بلند شدن هواپیما برای پرواز مورد استفاده قرار می گیرد. خوب است بدانید که تیک آف در خودرو ها جهت خودنمایی، به وجود آوردن هیجان، ایجاد دود، ایجاد سر و صدا و در کل جهت خودنمایی خورو مورد استفاده قرار می گیرد. چنانچه راننده تیک آفی طولانی مدتی انجام دهد به معنای مهارت او و قدرت خودرو می باشد.
علت بروز تیک آف چیست؟
با در نظر گرفتن عرض لاستیک، وزن روی چرخ، جنس آسفالت و دیگر عوامل هر خودرویی قادر است تا میزان به خصوصی قدرت را در زمان شروع به حرکت تحمل نماید. چنانچه قدرت موتور در لحظه به چرخ انتقال یابد در چند ثانیه تیک آف اتفاق می افتد که به علت بیشتر بودن گشتاور چرخ از میزان نیروی قابل انتقال به سطح می باشد. حال اگر سرعت حرکت به سرعت چرخ نزدیک شود، چسبندگی زیاد شده و تیک آف منجر به حرکت خواهد شد.
چه خودرویی برای تیک آف مناسب است؟
شما با همه ی خودروها قادر به انجام تیک آف می باشید، ولی هر کدام روش مختص به خود را دارد. فاکتورهایی که برای شناسایی روش تیک آف اهمیت دارند شامل گونه گیربکس، محور انتقال نیرو، سیستم های کنترل پایداری و هرزگردی می باشند. مناسب ترین خودرو ها جهت تیک آف، اتومبیل اسپرت و پر قدرت با موتور جلو و دیفرانسیل عقب می باشند. خودرو های اسپرت دیفرانسیل جلو با ترمز دستی روی چرخ های عقب هم گزینه خوبی برای تیک آف می باشند.
پیشینه مربوط به تیک آف
خوب است بدانید که نخستین تیک آف های طولانی مدت و پر قدرت به وسیله خودرو های مسابقات درگ صورت م گرفت چراکه خودرو های معمولی قدیمی توانایی مورد نیاز جهت این کار را نداشتند. خودرو های درگ با کمک ترمز جلو ماشین را نگه داشته و لاستیک های عقب را برای چند ثانیه به صورت تیک آف می بردند تا لاستیک ها گرم شده و ماشین سریع تر حرکت کند. هر چه خودرو ها قدرت بیشتری در طول زمان به دست آوردند، از ۶۰ سال قبل تا کنون تیک آف با خودرو های معمولی هم انجام می گرفت.
نحوه انجام تیک آف
در اتومبیل های دنده ای تیک آف زدن خیلی راحت می باشد. تنها می بایست کلاج را تا انتها نگه داشته، خودرو را در دنده گذاشته و گاز دهید، بعد از آن ناگهان کلاج را ول کرده و مجددا گاز بیشتری دهید. چنانچه خودرو دارای سیستم های کنترلی نظیر DSC ، TC و ESP باشد می بایست تا آن را خاموش نمایید. در خودرو های اتوماتیک می بایست تا ماشین را در دنده N گذاشته و گاز دهید و بعد از آن ناگهان به دنده D بروید. برخی خودرو های اتوماتیک که دور موتورشان بالا می باشد، در دنده قرار نمی گیرند و یا دور موتور را کم می کنند. در خودرو های پرقدرت تخت گاز کردن جهت انجام تیک آف کافی می باشد. در خودرو های خیلی ضعیف هم می توان با دنده عقب حرکت کرد و بعد ماشین را به یکباره در دنده یک قرار داد و پدال گاز را انتها فشار داد.
نحوه انجام تیک آف بهتر
جهت انجام تیک آف طولانی تر نخستین و با اهمیت ترین نکته، مهارت فرد می باشد. شما می باست تا خودرو خود را بشناسید و تمرین کنید. میزان گاز در ابتدا پیش از رها کردن کلاج و همچنین سرعت رها کردن کلاج اهمیت دارد. شیوه های دیگر تیک آف طولانی با کم کردن اصطکاک سطح قابل انجام می باشد. برای نمونه در سطح خیس تیک آف بزنید یا بر روی سطح موزاییک یا سیمان نظیر کف پارکینگ ها تیک آف را انجام دهید. در خودرو هایی که ترمز دستی و انتقال نیرو در دو محور متفاوت می باشد با آزاد نکردن ترمز دستی قادر می باشید تا مدت تیک آف را طولانی تر منید. راه پایانی نیز که تنها در حرکات نمایشی و مکان های کنترل شده صورت می گیرد ریختن روغن بر روی لاستیک و زمین می باشد. با اینکار می توتنید تیک آف های خیلی طولانی با دود را انجام دهید. وی بدانید که بسیار خطرناک است و تنها در مواقع نمایشی باید انجام شود چون ممکن است لاستیک آتش بگیرد.
چگونه برخی از خودروها تیک آف های خیلی طولانی انجام می دهند؟
پیش تر نیز بیان کردیم که مهارت راننده و توانایی خودرو عوامل اصلی می باشند ولی برخی رانندگان شیوه های بسیار خوبی جهت نگه داشتن هرزگردی برای مدت طولانی یافته اند. برخی از رانندگان با خودرو هایی که ترمز دیسکی پرقدرت در جلو و ترمز کاسه ای در عقب دارند از شیوه گاز و ترمز به صورت همزمان استفاده می کنند. این شیوه در خودور های آمریکایی رایج است و به معنای گاز دادن یکباره جهت ایجاد تیک آف اولیه و بعد نگه داشتن پدال گاز تا انتها و پدال ترمز تا نصف می باشد. با این حرکت ترمزهای قوی جلو مانع از حرکت اتومبیل می شوند و ترمزهای ضعیف عقب باعث چرخش پر سرعت چرخ های عقب می شوند. در خودرو های پرقدرت دیفرانسیل جلو هم ترمزدستی قوی کشیده شده و بعد در دنده و با گاز زیاد کلاج رها می شود.
علت به وجود آمدن دود از لاستیک در تیک آف طولانی مدت
ایجاد دود به خاطر این است که سطح لاستیک و آسفالت با سرعت زیادی روی یکدیگر کشیده می شوند و گرمای بسیاری به وجود می آورند. این دمای زیاد موجب سوختن و دود شدن لاستیک ها خواهد شد. در حرکات نمایشی که دود تولید شده خیلی زیاد می باشد مایع به خصوصی روی چرخ می ریزند که با داغ شدن لاستیک تبخیر شده و میزان دود را بالا می برد. خودرو های قوی در زمان تیک آف حرفه ای قادر می باشند تا سطح آسفالت را داغ کرده و قیر موجود در آن را هم ذوب کنند.
آیا تیک آف موجی حرکت پر سرعتی می شود؟
جواب این سوال خیر است. برخی گمان می کنند که در شروع یک مسابقه تیک آف زدن موجب حرکت پر سرعتی خواهد شد. تنها خوبی که تیک آف دارد، این است که کمی لاستیک ها را گرم می کند که در ازای وقت از دست رفته جهت این حرکت ناچیز می باشد. در مسابقات حرفه ای کلیه سیستم های الکترونیکی و همه مهارت راننده در این می باشد که با هرزگردی ناچیز از وضعیت ساکن بیرون بیاید. برخی از خوردو های اسپرت جدید به حدی چر قدرت می باشند که حرکت بدون هرزگردی با آن ها مشکل است. بنابراین کلیدی به اسم Launch control در آن ها قرار گرفته که راننده پیش از حرکت آن را زده و سیستم های الکترونیکی اتومبیل میزان گشتاوری که لاستیک قادر به تحمل آن است را محاسبه می کنند و به همان مقدار از موتور گشتاور می گیرد تا تیک آف صورت نگیرد.
آیا هر گونه هرزگردی تیک آف می باشد؟
جواب این سوال خیر است. تیک آف تنها به هرزگردی در آغاز حرکت گفته می شود. چنانچه هرزگردی در زمان حرکت و در خط مستقیم صورت بگیرد یا به عبارتی در خودروهای قوی دنده عوض شود، به آن wheelspin می گویند. چنانچه در پیچ و به طور عمد توسط فرمان خلاف جهت و بازی با کلاج، خودرو هرزگردی طولانی مدتی انجام دهد به آن Drift می گویند. همچنین اگر در پیچ و به علت گاز دادن بسیار هرزگردی صورت بگیرد به آن Power slide می گویند که منجر به حرکت عرضی خودرو خواهد شد. به علاوه چنانچه هرزگردی چرخ در دایره های حرکتی کوچک و با سرعت کم صورت بگیرد به آن Burnout گفته می شود.
آیا تیک آف منجر به آسیب رسیدن به خودرو می شود؟
جواب این سوال بله است. تیک آف آسیب های بدی به خودرو می زند. برخی از این آسیب ها شامل ازبین رفتن کلاج، صدمه دیدن شدید گیربکس، نابود شدن لاستیک، شکستن دسته موتور، صدمه دیدن موتور و صدمه به پلوس و دیفرانسیل می باشد. در خودرو های سواری معمولی آسیب های تیک آف با یک بار انجام دادن آن هم دیده خواهد شد. در برخی موارد آسیب لحظه ای به کلاج و گیربکس هم رویت شده است. بنابراین سعی کنید این کار را در مکانی امن و با خودرویی قوی و اسپرت انجام دهید.
