باید بدانید که تابلو برق مرکز کنترل و مراقبت از سیستم منطقه ای می باشد و تجهیزات کنترلی و مراقبتی گوناگونی در صنایع را به هم وصل می کند. تابلو برق به شکل جعبه ای فلزی یا جنس مستحکم دیگری می باشد که به وسیله سیم کشی هایش تجهیزات گوناگون را به عملکرد ها و ماشین ها وصل خواهد کرد. تجهیزاتی که در تابلو برق نصب می شوند ظریف و هوشمند می باشند که مسوولیت های گوناگونی انجام می دهند و وظایف با اهمیتی در کارکرد سیستم ها دارند.
در این مقاله از سایت هشتیا می خواهیم تا درباره تجهیزات نصب شده در تابلو برق صحبت کنیم.
شینه از اجزا و تجهیزات تابلو برق
شینه ها گونه ای از رگ های مهم سیستم های الکتریکی و عبور جریان برق به شمار می روند. شینه به شکل یک هادی فلزی می باشد که در شکل های گوناگون نظیر تحت میله ای و مسی کاربرد دارد. نقش این جز منتقل کردن برق از منبع به تجهیزات می باشد. از جمله فاکتور های با اهمیت در طراحی و تولید تابلوی برق جنس، اندازه و مدل چیدمان شینه ها می باشد.
کلید مینیاتوری از اجزا و تجهیزات تابلو برق
کلید مینیاتوری دارای دو مدل حرارتی و مغناطیسی می باشد. مدل حرارتی این کلید با شناسایی داغ شدن بسیار سیم ها در اثر رد شدن جریان خیلی زیاد، عملکردی با تاخیر خواهد داشت. مدل مغناطیسی در مقابل اتصال کوتاه با سرعت زیاد از خود واکنش بروز می دهد و مدار را قطع خواهد کرد. کلیدهای مینیاتوری در آمپرهای گوناگون وجود دارند و هر یک برای استفاده های ویژه ای نظیر روشنایی، موتورها و مدارهای فرمان کاربرد دارند.
-
عملکرد های کلید مینیاتوری
کلیدهای مینیاتوری دارای دو عملکرد جهت مراقبت از مدار می باشند که حرارتی و مغناطیسی نام دارند.
عملکرد حرارتی کلید مینیاتوری
این عملکرد دارای یک بیمتال می باشد که با عبور جریان زیاد داغ و خم می شود. خم شدن بیمتال موجب قطع شدن جریان برق خواهد شد. این عملکرد جهت مراقبت از مدار در مقابل اضافه بار طراحی شده است.
عملکرد مغناطیسی کلید مینیاتوری
این عملکرد دارای یک سیم پیچ می باشد که در زمان رد شدن جریان اتصال کوتاه میدان مغناطیسی قوی به وجود می آورد. این میدان مغناطیسی موجب آزاد شدن زبانه ای خواهد شد که مدار را قطع خواهد کرد. این عملکرد جهت مراقبت از مدار در مقابل اتصال کوتاه طراحی شده است.
-
مدل های گوناگون کلید مینیاتوری
کلیدهای مینیاتوری دارای دو مدل حرارتی و مغناطیسی می باشند.
مدل کلید مینیاتوری حرارتی
کلید مینیاتوری حرارتی با شناسایی داغ شدن زیاد سیم ها در رد شدن جریان زیاد، عملکرد با تاخیری دارد. این تأخیر جهت پیشگیری از قطع شدن مدار در وقت راه اندازی موتورها یا دیگر تجهیزات با جریان اولیه زیاد حیاتی می باشد.
مدل کلید مینیاتوری مغناطیسی
این مدل کلید در مقابل اتصال کوتاه با سرعت زیاد عکس العمل نشان می دهد و مدار را قطع می نماید. اتصال کوتاه، حالتی پرخطر می باشد که به خاطر اتصال دو سیم با ولتاژ یکسان به هم اتفق می افتد و قادر است باعث آتش سوزی، انفجار و صدمه به تجهیزات شود.
کنتاکتور از اجزا و تجهیزات تابلو برق
کنتاکتور ها دارای ظرفیت ها و تحمل توان های گوناگون می باشند. در کل کنتاکتور ها دارای دو مدل اصلی تک فاز و سه فاز و موتوری می باشند. این تجهیز در حقیقت از کنتاکت های اصلی و کمکی ایجاد شده است. کار کنتاکت های اصلی قطع و وصل کردن جریان اصلی می باشد و کنتاکت های کمکی بیشتر جهت فرستادن فرمان به دیگر تجهیزات کاربرد دارند. کارکرد دیگر کنتاکت های فرعی ساخت قفل میان کنتاکتور های گوناگون می باشد. کنتاکتور ها کاربرد های گوناگونی دارند و در صنایع گوناگونی به کار می روند. کاربرد های این تجهیز شامل اجرا موتور های کنترل روشنایی پمپ ها و سیستم های تهویه مطبوع می باشد.
-
مدل های اصلی کنتاکتورهای الکتریکی
کنتاکتور AC
این مدل کنتاکتور جهت کنترل جریان متناوب AC به کار می رود. کنتاکتورهای AC متداول ترین مدل کنتاکتور می باشند و در دامنه گسترده ای از فعالیت ها نظیر موتورها، روشنایی و گرمایش به کار برده می شوند.
کنتاکتور DC
این مدل کنتاکتور جهت کنترل جریان مستقیم DC به کار می رود. کنتاکتورهای DC نسبت به کنتاکتورهای AC کم تر متداول می باشند و اصولا در فعالیت هایی نظیر بالابرها و جرثقیل ها به کار می روند که احتیاج به کنترل دقیق سرعت موتور می باشد.
کنتاکتور خلاء
این مدل کنتاکتور خلاء را جهت ساخت عایق میان کنتاکت ها به کار می برد. کنتاکتورهای خلاء خیلی در مقابل سایش و خوردگی مستحکم می باشند و احتیاج به تعمیرات و نگهداری کمتری دارند. با این وجود، آن ها اصولا قیمت بیشتر نسبت به کنتاکتورها دیگر دارند.
کنتاکتور رید
این مدل کنتاکتور دارای یک میدان مغناطیسی می باشد که از آن جهت کنترل یک گروه از تیغه های فلزی استفاده می کند. کنتاکتورهای رید خیلی کوچک و پایدار می باشند و در مقابل شوک و لرزش مستحکم می باشند. با این وجود، آن ها اصولا دارای توان کنترلی پایین تری در مقایسه با دیگر مدل های کنتاکتورها می باشند.
رله از اجزا و تجهیزات تابلو برق
رله ها دارای مدل های گوناگون الکترومغناطیسی، حالت جامد و حرارتی می باشند. رله های الکترومغناطیسی با گرفتن جریان الکتریکی به وسیله سیم پیچ باعث باز و بسته شدن کنتاکت ها خواهند شد. رله های حالت جامد دارای قطعه های نیمه هادی می باشند و سرعت عمل بهتری دارند. رله های حرارتی جهت مراقبت از موتورها در مقابل اضافه بار و داغ شدن زیاد مورد استفاده قرار می گیرند. رله ها دارای مدل های گوناگونی با عملکردها و کاربردهای مختلف می باشند.
فیوز از اجزا و تجهیزات تابلو برق
فیوز ابزار خیلی با اهمیتی در محیط های صنعتی به شمار می رود. این ابزار جهت مراقبت از سیستم های الکتریکی هنگامی که جریان های هجومی یا اشکالات شبکه ایجاد می شود خیلی کاربردی می باشد و در حقیقت در هر تابلو برق نیاز می باشد. فیوز ها تجهیزات کوچک و تقریبا ارزان قیمتی دارند با این حال دارای وظیفه خیلی مهمی در سیستم های الکتریکی می باشند. برخی اوقات خطاهای الکتریکی می تواند تا یک اتومبیل خیلی گران را به طور کامل از کار بیندازد. فیوزها دارای مدل های کارتری، آمپولی و سیلندری می باشند و دارای یک رشته فلزی نازک می باشند که در با رد شدن زیاد جریان برق، ذوب شده و موجب قطع شدن مدار می شود. انتخاب فیوز درست با در نظر گرفتن جریان عبوری و مدل بار صورت می گیرد.
فیوزها دارای مدل های گوناگونی می باشند که ویژگی ها و کاربردهای مختلفی دارند. بعضی از متداول ترین مدل های فیوز در ادامه معرفی شده اند:
-
فیوز کارتریجی از انواع مدل های فیوز
این مدل فیوز متداول ترین مدل فیوز می باشد و دارای یک بدنه استوانه ای شیشه یا پلاستیکی و یک رشته فلزی که همچون المنت ذوب کننده کار می کند، می باشد. فیوزهای کارتریجی دارای سایزها و آمپرهای گوناگونی می باشند و جهت مراقبت از دامنه گسترده ای از مدارها به کار برده می شود.
-
فیوز مینیاتوری از انواع مدل های فیوز
این مدل فیوز در مقایسه با فیوز کارتریجی کوچک تر می باشد و اصولا در تابلوهای برق منزلی و تجاری به کار می رود. فیوزهای مینیاتوری دارای آمپرهای گوناگونی می باشند و به آسانی قابل عوض کردن می باشند.
-
فیوز شیشه ای از انواع مدل های فیوز
این مدل فیوز مشابه فیوز کارتریجی می باشد، ولی بدنه آن شیشه ای می باشد. فیوزهای شیشه ای اصولا در کاربردهای الکترونیکی به کار می روند.
-
فیوز حرارتی از انواع مدل های فیوز
این مدل فیوز جهت مراقبت از دستگاه ها در مقابل گرمای زیاد به کار می روند. فیوزهای حرارتی دارای یک بی متال می باشند که با داغ شدن خم می شود و موجب قطع کنتاکت ها خواهد شد.
ترانسفورماتور از اجزا و تجهیزات تابلو برق
ترانسفورماتور ابزاری جهت مبدل کردن انرژی الکتریکی از یک جریان و ولتاژ به جریان و ولتاژ دیگر می باشد. دقت کنید که انرژی که به وسیله سیستم های برق صنعتی به کارخانه وارد می شود سه فاز می باشد و حدود ۳۸۰ ولت دارد. این ولتاژ و جریان گاهی اوقات می بایست برای دستگاه ها حاضر شود تا به میزان معینی برسد. این کار به وسیله ترانسفورماتور صورت می گیرد. ترانسفورماتورها دارای مدل های کاهنده، افزاینده و کاهندهافزاینده می باشند و دو سیم پیچ مجزا دارند که در یک هسته آهنی واقع شده است. ولتاژ خروجی ترانسفورماتور با عوض شدن تعداد دور سیم پیچ ها عوض خواهد شد. ترانسفورماتورها در موارد گوناگونی نظیر تغذیه تجهیزات الکتریکی، اجرا موتورها و تطبیق ولتاژ برق با احتیاجات دستگاه ها به کار می روند.
بی متال از اجزا و تجهیزات تابلو برق
بی متال دارای دو فلز با ضریب انبساط طولی گوناگون می باشد که با داغ شدن خم می شوند و مدار را با قطع کنتاکت، قطع می کنند. بی متال ها دارای مدل های گوناگون دیسکی و بی متالیک می باشند و جهت مراقبت از موتورها در مقابل اضافه بار و داغ شدن زیاد مورد استفاده قرار می گیرند.
شیوه کارکرد بی متال به این صورت می باشد که با تشکیل جریان هجومی و زیاد در سیستم الکتریکی این برق از بیمتال عبور کرده و به علت جریان زیاد موجب داغ شدن فلز بی متال خواهد شد. فلز بی متال دارای دو قطعه فلزی به هم چسبیده از دو فلز با ضریب انبساط حرارتی گوناگون می باشد. با این جریان هجومی این دو فلز بسیار گرم شده و به علت تفاوت در ضریب انبساط قطعه به یک سمت خم شده و باعث قطع شدن جریان خواهد شد.
چراغ سیگنالینگ از اجزا و تجهیزات تابلو برق
دقت کنید که باز و بسته کردن در تابلو برق می بایست به کمترین میزان ممکن برسد. بنابراین نباید جهت بررسی کردن تجهیزات در تابلو را باز کنید و ببندید. در حقیقت چراغ های سیگنال جهت این معضل روی در تابلو برق نصب می شود. با روشن، خاموش، قرمز یا سبز بودن این چراغ ها متوجه کارکرد صحیح یا غلط تجهیزات خواهید شد.
چراغ های سیگنالینگ دارای رنگ های گوناگون نظیر قرمز، سبز، زرد و آبی می باشند. اطلاعات گوناگونی نظیر روشن بودن، خاموش بودن، اضافه بار و مشکل را به اپراتور می گویند. این چراغ ها در تابلو برق های گوناگون صنعتی و ساختمانی استفاده می شوند.
اینورتر از اجزا و تجهیزات تابلو برق
اینورترها با گرفتن برق DC از منبع تغذیه، آن را به برق AC با فرکانس و ولتاژی که می توان تنظیم کرد، مبدل می کنند. این تجهیزات در موارد گوناگونی نظیر اجرا نرم موتورها، کنترل سرعت در نوار نقاله ها، پمپ ها و آسانسورها به کار می روند.